Doanh nghiệp huy động vốn qua trái phiếu – NGUY CƠ TIỀM ẨN và LỢI ÍCH ?

Chính phủ vừa có công điện yêu cầu bộ trưởng Bộ Tài chính, thống đốc Ngân hàng Nhà nước theo dõi, giám sát chặt chẽ việc phát hành, đầu tư, phân phối, giao dịch và sử dụng vốn trái phiếu doanh nghiệp (TPDN), đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật hiện hành

Trước đó, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đã quyết định hủy chín đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ của các công ty con thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh trị giá 10.030 tỉ đồng do che giấu và công bố thông tin sai sự thật.

Trái phiếu là một loại chứng khoán quy định nghĩa vụ của công ty phát hành (người vay tiền) phải trả cho người nắm giữ trái phiếu (người cho vay) một khoản tiền xác định. Có xác định khoản thời gian cụ thể và Công ty phát hành trái phiếu phải hoàn trả khoản cho vay ban đầu khi nó đáo hạn. 

Những lợi ích cho doanh nghiệp khi phát hành trái phiếu

• Không cần có tài sản thế chấp và được chủ động sử dụng số tiền huy động mà không có sự giám sát của ngân hàng
• Doanh nghiệp chỉ phải trả lãi theo kỳ hạn 6 tháng hoặc 1 năm và chỉ trả gốc vào cuối kỳ
• Lãi suất trái phiếu không bị khống chế bởi trần lãi suất nên có tính hấp dẫn đối với nhà đầu tư
• Doanh nghiệp sẽ được giải ngân ngay và toàn bộ thay vì việc giải ngân có lộ trình từng đợt

Đặc biệt là khi lãi suất thấp, doanh nghiệp có thể phát hành trái phiếu kỳ hạn dài với lãi suất cố định để tận dụng nguồn vốn với chi phí thấp

Như vậy, doanh nghiệp huy động được tiền từ trái phiếu sẽ chủ động nguồn vốn hơn. Trong khi đó, nếu các doanh nghiệp đi vay ngân hàng khi muốn giải ngân phải giải trình cụ thể, chờ đợi ngân hàng phê duyệt. 

Bên cạnh những lợi ích mà trái phiếu doanh nghiệp mang lại, hình thức này cũng tiềm ẩn khá nhiều rủi ro: 

• Rủi ro về lãi suất thị trường: Giá của một trái phiếu công ty sẽ thay đổi theo hướng ngược lại với lãi suất thị trường
• Rủi ro tái đầu tư: Tính toán tỷ lệ lợi nhuận nội tại một trái phiếu dựa trên giả định là lượng tiền mặt thu vào được tái đầu tư
• Rủi ro do thu hồi: Trái phiếu công ty có một điều khoản cho phép nhà phát hành thu hồi hay “gọi” tất cả hay một phần trái phiếu mới trước ngày đáo hạn
• Rủi ro tín dụng: Rủi ro tín dụng là nguy cơ công ty phát hành không có khả năng chi trả đúng hạn
• Rủi ro lạm phát: Rủi ro lạm phát hay rủi ro sức mua phát sinh bởi trị giá lưu lượng tiền mặt của một trái phiếu thay đổi do lạm phát
• Rủi ro về tỷ giá: Lưu lượng tiền mặt đồng nội tệ lệ thuộc vào tỷ giá hối đoái và thời điểm thanh toán
• Rủi ro thanh lý: Rủi ro thanh lý hay rủi ro về tính thị trường phụ thuộc vào khả năng bán dễ dàng một trái phiếu mới bằng hay gần bằng trị giá của nó
• Rủi ro do biến cố bất ngờ: Đôi khi khả năng chi trả lãi và mệnh giá của nhà phát hành thay đổi lớn lao và bất ngờ bởi vì một tai nạn do thiên nhiên hay công nghiệp hoặc một thay đổi về quy định nào đó
• Rủi ro tái thiết kết cấu: Thường phát sinh do có những sự kiện như mua đứt cổ phần để thúc đẩy công ty, kế nhiệm hay những sửa đổi hoặc tái thiết kết cấu biểu đối kê tài sản công ty

Để tránh tối đa những rủi ro tiềm ẩn, doanh nghiệp nên tìm hiểu kỹ càng và sẵn sàng cho việc phát hành trái phiếu. Bắt đầu từ việc tìm hiểu lộ trình phát hành trái phiếu, cụ thể: 

• Thu thập thông tin & Kiểm tra điều kiện
• Chuẩn bị trình phương án phát hành trái phiếu
• Chuẩn bị tài liệu soạn hồ sơ đăng ký phát hành 
• Chào bán trái phiếu

Dòng vốn chảy lệch hướng

Theo báo cáo gần đây của Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam, trong 11 tháng đầu năm nay, có tổng cộng 826 đợt phát hành trái phiếu doanh nghiệp trong nước, trong đó có đến 803 đợt phát hành riêng lẻ với tổng giá trị 468.850 tỉ đồng (chiếm 95% tổng giá trị phát hành), 23 đợt phát hành ra công chúng tổng giá trị 26.340 tỉ đồng. Có bốn đợt phát hành trái phiếu ra thị trường quốc tế, tổng giá trị 1,425 tỉ đôla Mỹ. Nhóm bất động sản hiện vẫn đang dẫn đầu với tổng giá trị phát hành đạt 187.160 tỉ đồng. Trong đó có khoảng 30% giá trị trái phiếu phát hành không có tài sản bảo đảm hoặc bảo đảm bằng cổ phiếu. Đáng lưu ý là tỷ lệ này tiếp tục tăng lên so với tháng trước, cho thấy những rủi ro tiềm ẩn của kênh đầu tư này ngày càng gia tăng.

Bên cạnh đó, nhiều chuyên gia cho rằng một số doanh nghiệp có xu hướng phát hành trái phiếu huy động vốn để đầu tư góp vốn, mua cổ phần, thay vì phục vụ cho các hoạt động sản xuất kinh doanh thực hay các dự án đầu tư mới của doanh nghiệp. Điều này khiến dòng vốn đi sai hướng.

Và để hiểu sâu về hình thức phát hành trái phiếu cùng nhiều phương thức huy động vốn khác, doanh nghiệp hãy đăng ký tham dự ngay: https://e-school.vn/combo-chien-luoc-nguon-von-doanh-nghiep-nho-va-vua.html