Chơi cờ tướng và cờ vua tưởng chừng chỉ để giải trí nhưng lại ẩn chứa những bài học quản trị nhân sự sâu sắc.

Cờ vua và cờ tướng là hai môn cờ trí tuệ và tư duy cao của phương Tây và phương Đông, chúng có điểm giống và khác nhau vô cùng thú vị. Chơi cờ không chỉ để giải trí và còn rút ra những bài học quý giá cho cuộc sống, nghề nghiệp và đặc biệt ở lĩnh vực quản trị nhân sự. 

Người lãnh đạo

Trong bàn cờ tướng, quân vua chỉ có thể di chuyển trong một khoảng không gian nhỏ hẹp nhất định. Chúng luôn cần những quân sĩ bảo vệ, vì thế việc lãnh đạo của chúng thường gặp nhiều khó khăn và thụ động.

Trong tư duy quản trị nhân sự hiện đại, đây được coi là đại diện của những người lãnh đạo không có năng lực và kinh nghiệm hoặc kinh nghiệm rất yếu kém, họ không thể chỉ đạo chính xác cho những nhân viên cấp dưới của mình.

Ngược lại, trong bàn cờ vua, quân vua lại có thể di chuyển tới bất cứ vị trí nào mà nó muốn và chẳng cần phụ thuộc quân tốt nào. Đây có thể coi là hình ảnh của một nhà quản trị nhân sự cấp cao có chủ kiến, có thể điều hành doanh nghiệp một cách chính xác và toàn diện nhất. Bài học về quản trị nhân sự ở đây chính là việc hình thành các kỹ năng lãnh của nhà đạo giỏi, đòi hỏi người đứng đầu cần có tầm nhìn xa trông rộng và được nhiều người nể phục.

Tư duy lãnh đạo khi sử dụng nhân sự

Con tốt trong cả 2 bàn cờ đều biểu trưng cho những cấp vị thấp, thường bảo vệ cho cấp trên và vua. Trong doanh nghiệp, đây là những nhân sự làm công ăn lương. Tư duy quản trị nhân sự hiện đại cần coi trọng các nhân tố này vì họ chính là những người có ảnh hưởng lớn tới sự thành công của doanh nghiệp.

Trong bàn cờ tướng, quân tốt sau khi vượt qua các khó khăn, tới cuối nước cờ lại thường không còn giá trị nữa dù cho nó đã “chiến đấu” rất anh dũng. Trong tư duy quản trị nhân sự hiện đại, con tốt này thường là những nhân sự trong các doanh nghiệp, liên tưởng tới các nhà lãnh đạo có lối tư duy không biết trọng dụng người tài.

Họ sử dụng cấp dưới tới khi đạt được mục đích thì không biết trân trọng. Hoặc dù lỗi do lãnh đạo nhưng cấp dưới sẽ bị đưa ra để chịu trách nhiệm thay. 

Ngược lại, trong bàn cờ vua, bài học về quản trị nhân sự thể hiện ở việc con tốt có thể biến thành mọi quân cờ lớn hơn trong bàn cờ, trừ quân vua. Đây là hình ảnh của những cá nhân hết mình cống hiến và có được những thành tích nhất định sẽ nhận được đãi ngộ và ghi nhận xứng đáng. Điều này thể hiện ở những doanh nghiệp có tinh thần nhân văn, công bằng, coi trọng quyền con người.

Sự linh hoạt trong quản trị nhân sự

Ngay từ luật chơi, cờ vua và cờ tướng đã có sự đối lập. Cùng là quân mã, nhưng cờ vua cho phép quân mã nhảy bước và đi bất cứ đâu, còn cờ tướng chỉ cho quân mã đi đến những vị trí cho phép. Quân tượng của cờ vua linh hoạt di chuyển, trong khi của cờ tướng lại hạn chế.

Với góc nhìn quản trị nhân sự, ta cũng thấy hai cách quản trị khác nhau. Nhân viên dù tài giỏi đến đâu cũng sẽ có những rào cản nhất định trong việc thể hiện khả năng và thăng tiến tại “doanh nghiệp tướng”. Trái lại, nhân viên có thể chủ động làm việc, sáng tạo và tự do thể hiện tài năng để tiến xa vượt bậc tại “doanh nghiệp vua”. 

Nếu mong muốn là nhà lãnh đạo tài ba, hãy linh hoạt một cách có trật tự trong quản trị nhân sự. Bạn sẽ nhận được những ý tưởng và cống hiến giúp công ty phát triển.

Sự hỗ trợ

Nếu là người thường xuyên chơi cờ tướng, bạn sẽ thấy được rằng các quân trên bàn cờ có những hạn chế nhất định. Chẳng hạn, pháo cần có ngòi nổ mới hạ được đối thủ, tượng không được qua sông… Điều này chính là những xu hướng quản trị nhân lực thời 4.0 sâu sắc trong thực thế. Dù nhân viên có thể hiện mình và mong muốn đạt mục tiêu như thế nào đi nữa thì sẽ vẫn có những rào cản nhất định dưới tư duy của nhà lãnh đạo.

Trái lại ở bàn cờ vua, quân tượng có thể di chuyển khắp mọi nơi và quân mã không bị cản trở nước di chuyển. Điều này thể hiện lối tư duy quản trị nhân sự hiện đại, các doanh nghiệp sẵn sàng tạo điều kiện tốt nhất để nhân viên có thể nhanh chóng phát huy được hết năng lực cũng như khả năng tiềm ẩn của bản thân.

Chỉ khi có được những nhà lãnh đạo tài ba, thấu hiểu và biết trọng dụng người tài thì nhân tài mới có cơ hội được thể hiện mình. Đây cũng là bài học tới các nhà quản lý, hãy tạo điều kiện tốt nhất để nhân viên được phát huy năng lực của mình.

Ngoài ra ta còn có thể hiểu như sự hỗ trợ giữa các đồng nghiệp với nhau. Sẽ thật nguy hiểm nếu bạn là quân tốt trong cờ tướng. Vì chỉ 2 quân tốt được bảo vệ bởi 2 quân xe. Còn lại sẽ phải bảo vệ quân tướng phía sau mình hoặc cả quân đội. Quân tốt phải chiến đấu một mình nên dễ dàng chết bất cứ khi nào. Tuy nhiên, bạn sẽ an toàn hơn nếu là quân tốt trong cờ vua. Bởi quân tốt có thể tương trợ nhau và có sự giúp đỡ từ những quân cao hơn.

Nếu bạn cho đi sự công bằng và sự hỗ trợ từ đồng nghiệp, cấp trên, nhân viên của bạn sẽ tự tin làm việc hết mình cho công ty.

Sắp xếp nhân sự

Trên bàn cờ tướng, bên cạnh vua là 2 quân tốt. Tốt không phải là quân cờ có sức mạnh, nhưng lại ở cạnh quân quyền lực nhất. Điều này ám chỉ việc những kẻ bất tài, xu nịnh nhưng lại là tay trái tay phải của lãnh đạo. Người lãnh đạo này cũng chỉ là bù nhìn, ưa được tâng bốc.

Còn ở cờ vua, bên cạnh vua là hậu – quân cờ có sức mạnh đứng thứ nhì trong hệ thống bàn cờ (sau quân vua). Đây là cách sắp xếp và dụng người đúng đắn của “nhà cầm quyền” giỏi. Bởi bên cạnh người lãnh đạo phải là người nhân viên tài giỏi, có quyền hạn, để hỗ trợ và quản lý công việc.

Tôn trọng nữ quyền

Trong bàn cờ vua, quân vua lại không phải người có nhiều quyền năng nhất. Quân Hậu mới là nước có quyền năng, nó có thể dễ dàng di chuyển tới bất cứ vị trí nào trong khi cờ tướng thì không.

Đây chính là tư duy quản trị nhân lực hiện đại thể hiện sự trân trọng với tài năng làm việc của phái nữ. Khi họ có tài thực sự thì họ hoàn toàn có thể đảm nhận những nhiệm vụ quan trọng nhất trong doanh nghiệp cũng như trong xã hội.

Những bài học về quản trị nhân sự được thể hiện khá sâu sắc qua việc điều hành bàn cờ tướng và cờ vua. Cờ tướng vẫn có điểm mạnh tư duy riêng. Tuy nhiên, ở thời đại phát triển nhanh rộng ngày nay, rõ ràng, ta nên áp dụng tư duy của cờ vua hơn là cờ tướng. Những bài học trong quân cờ cũng chính là những bài học quản trị nhân sự trong doanh nghiệp. Chơi hay sẽ chiến thắng. Trong xu thế hiện đại của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đòi hỏi nhà lãnh đạo nhân sự cần có những thay đổi chiến thuật để bắt kịp xu thế hiện đại, trọng dụng nhân tài chính xác để giúp doanh nghiệp phát triển bền vững nhất.